Narcystyczne Zaburzenia Osobowości
Ang. Narcissitic Personality Disorder w skrócie NPD. Rys narcystyczny osobowości obejmuje szerokie spektrum objawów i różnorodny obraz kliniczny, ten typ zaburzeń osobowości może charakteryzować zarówno jednostki głęboko zaburzone o bardzo ograniczonej zdolności do empatii i silnej wrogości wobec otoczenia (narcyzm gruboskórny), jak i jednostki funkcjonujące dobrze społecznie ale z ogromnymi wahaniami w obszarze samooceny(narcyzm cienkoskóry).
Stephen M. Johnson w swojej książce „Style Charakteru” używa określenia „dziecko wykorzystane” do opisania podstawowego dylematu pacjentów narcystycznych. Możemy uznać, że ten podstawowy dylemat kształtujący osobowość narcystyczną to strach przed bliskością. Osoby narcystyczne są przekonanie, że nikt nie jest ich w stanie pokochać za to jakie są naprawdę (złe, bezwartościowe) dlatego boją się bliskości, która odsłoniłaby to kim tak naprawdę są. Ci pacjenci często tworzą fasady, które miałyby chronić ich kruche i podatne na zranienie i upokorzenie prawdzie JA.
Pacjenci Narcystyczni używają mechanizmów idealizacji i dewaluacji. Kierunek działania tych mechanizmów wskazuje na to czy mamy do czynienia z podtypem, grubo lub cienkoskórnym. Pacjent może więc albo idealizować siebie i dewaluować otoczenia, albo idealizować otoczenia, dewaluując jednoczenie siebie.
Pacjenci Narcystyczni mogą być leczenie w terapii psychodynamicznej i możliwa jest zmiana struktury ich osobowości o ile nie przejawiają silnych cech antyspołecznych i aktywnej agresji w stosunku do otoczenia, rokowania wtedy są bardziej pesymistyczne.
Obecnie diagnoza zaburzeń osobowości wg ICD-11 ma raczej charakter wymiarowy niż typologiczny jednak diagnoza tego typu osobowości pozostaje wciąż użyteczna klinicznie i ułatwia zarówno prowadzenie terapii jak i dialog z pacjentem na temat jego trudności. Zapraszam Państwa do zapoznania się z naszym tekstem na temat tego na czym obecnie polega diagnoza zaburzeń osobowości i jak przeprowadzamy ją w naszym ośrodku. Tekst dostępny tutaj.
Kryteria diagnostyczne oraz szerszy opis tego zaburzenia tutaj.