Gniew i wybuchy złości można zaobserwować m.in. w trakcie lub po wystąpieniu stresogennych sytuacji. Często jest to swego rodzaju reakcja obronna organizmu, która pozwala rozładować nagromadzone napięcie. Zjawisko to jest oczywiście negatywne i należy z nim walczyć. Jednak w tym artykule skupimy się na IED, czyli zaburzeniach eksplozywnych przerywanych. Psychoterapeuta Poznań omówi ich objawy oraz możliwe przyczyny.
Psychoterapeuta Poznań wyjaśnia, jak rozpoznać IED
IED to skrót od angielskiej nazwy Intermittent Explosive Disorder i tłumaczymy go jako okresowe zaburzenia eksplozywne. Dolegliwość tą zaliczamy do zaburzeń kontroli impulsów. Została ona sklasyfikowana nie jako schorzenie, a jako zaburzenie psychiczne.
Czynnikiem różnicującym sporadyczne napady gniewu od IED, jest przyczyna ich wystąpienia. Powodem ujawnienia się wybuchów gniewu o patologicznym nasileniu są sytuacje o minimalnie drażniącym charakterze. Nierzadko trudno doszukać się przyczyn wystąpienia gniewu. Skala wybuchu jest więc skrajnie nieproporcjonalna do wywołującej ją przyczyny.
Aby trafnie zdiagnozować okresowe zaburzenia eksplozywne, badana osoba powinna być w wieku powyżej 6 lat. Należy również uprzednio wykluczyć inne potencjalne przyczyny, tj. choroby psychiczne czy zażywanie substancji psychoaktywnych.
Objawy IED
Osoby zmagające się z omawianym zaburzeniem doświadczają nawracających epizodów niekontrolowanych wybuchów wściekłości. Są agresywne (zarówno werbalnie, jak i fizycznie) i nie mogą zapanować nad swoim zachowaniem. Skutkiem tych stanów emocjonalnych może być uszkodzenie mienia lub wyrządzenie fizycznej szkody zwierzętom, a nawet osobom znajdującym się w pobliżu. Czasami pojawiają się dodatkowo dolegliwości somatyczne, tj. jąkanie czy wzmożona potliwość.
Po ustaniu epizodu chorym towarzyszyć mogą różnorodne emocje, od poczucia winy i wyrzutów sumienia do doświadczenia ulgi.
Psychoterapeuta Poznań mówi o wpływie IED na życie pacjentów
IED ma bardzo negatywy wpływ zarówno na życie osobiste, jak i zawodowe. Niekontrolowane wybuchy złości znacznie utrudniają życie w społeczeństwie oraz utrzymywanie relacji opartych na zaufaniu. Najbliższe osoby (rodzina, partner, znajomi) żyją w ciągłym napięciu, ponieważ nie sposób przewidzieć momentu wystąpienia kolejnego epizodu. W konsekwencji strach sprawia, że zaczynają odsuwać się od pacjenta i ten zostaje sam.
Zaburzenie w podobny sposób wpływa na życie zawodowe. Nie można uniknąć stresujących lub nieprzyjemnych sytuacji w miejscu pracy. Ich przyczyną może być krytyka ze strony przełożonych, nieporozumienia w zespole lub roszczeniowa postawa klientów. Psychoterapeuta Poznań zaznacza, że wybuchy gniewu często są nieuzasadnione, więc mogą pojawić się również nawet w pozornie bezpiecznym momencie. Powtarzające się napady złości i agresji mogą w konsekwencji doprowadzić do zwolnienia.
Możliwe przyczyny i walka z objawami IED
Przyczyny występowania IED nie są do końca jasne. Ich podłożem mogą być m.in.:
– czynniki psychologiczne (np. przeżyte traumy lub poczucie odrzucenia),
– zaburzenia hormonalne,
– zaburzenia poziomu neuroprzekaźników w obrębie struktur ośrodkowego układu nerwowego.
– najczęstszą przyczyną IED będą zapewne zaburzenia osobowości, których częstym objawem jest zaburzenie kontroli impulsów i trudności z hamowaniem zachowań agresywnych.
Mimo nie do końca zdefiniowanych przyczyn IED pacjentom zaleca się skorzystanie z pomocy specjalistów zajmujących się ochroną zdrowia psychicznego. Odpowiednio prowadzona farmakoterapia oraz psychoterapia Poznań zwykle pozwala powstrzymać pojawianie się niekontrolowanych napadów gniewu. Dzięki temu chory ma szansę na poprawę relacji i rozwijanie kariery zawodowej. Jeśli więc czujesz, że problem Cię dotyczy, umów się na wizytę w specjalistycznej placówce (np. w Ośrodku Leczenia Zaburzeń Osobowości i Nerwic). Psychoterapeuta Poznań pomoże Ci w zdiagnozowaniu przyczyn Twoich dolegliwości i pomoże w przywróceniu życia na prawidłowe tory.
Zaznaczyć należy, że leczenie tego typu zaburzeń wymaga dużo czasu i zaangażowania że strony pacjenta, szczególnie ważna będzie diagnoza różnicowa np. względem zaburzeń nastroju lub zaburzeń osobowości. Psychoterapia często może trwać latami ale brak leczenia, może oznaczać poważne szkody w życiu prywatnym i zawodowym pacjenta.
Przeczytaj również:
- Diagnoza zaburzeń osobowości w oparciu o ICD-11 – Artykuł opisujący sposób diagnozy zaburzeń osobowości wg najnowszej klasyfikacji WHO.
- Odporne na psychoterapię i farmakoterapię objawy lękowe – Niektóre objawy lękowe wydają się być bardzo uporczywe a skuteczne zazwyczaj leczenie objawowe lub psychoterapia nie dają efektów. Dlaczego objaw lękowy może być odporny na psychoterapię?
- Jak wygląda pierwsza wizyta u psychoterapeuty?
- FAQ – odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania związane z psychoterapią w naszym Ośrodku.
- Jak zachęcić bliską osobę do podjęcia terapii – krótki poradnik dla bliskich, którzy martwią się o stan członków swojej rodziny lub przyjaciół i chcieliby ich namówić na psychoterapię.