Gdy w dialogu z pacjentem zaczyna się mówić o narcyzmie pojawia się wiele kontrowersji, pojęcie to nabrało negatywnych konotacji i zazwyczaj kojarzy nam się z osobami zadufanymi w sobie, mało empatycznymi.

Narcyzm gruboskórny i cienkoskórny

Narcyzm ma przynajmniej dwa typy. Gdy zaniepokojony pacjent po usłyszeniu diagnozy zaburzeń osobowości o typie narcystycznym sięga po ICD-10 znajduje tam opis narcyzmu gruboskórnego cechującego się jawnym wielkościowym „self”.

Częściej jednak to na co skarży się pacjent narcystyczny to wahania nastroju, brak pewności siebie i nadmiernie zaniepokojenie w kontakcie z innymi ludźmi. Ten rodzaj narcyzmu nazywamy narcyzmem cienkoskórnym.

W niektórych sytuacjach brak empatii, wielkościowościowe myślenie o sobie i traktowanie relacji w sposób transakcyjny może prowadzić do rozwinięcia się zachowań antyspołecznych. Mogą to być jawne naruszenia prawa albo to co nazywamy „próżniactwem społecznym” lub „pasożytnictwem” czyli wrogość do otoczenia wyrażająca się w biernym stylu życia. Ten rodzaj narcyzmy to tzw. narcyzm złośliwy.

Samo określenie „narcyzm” jest pojęciem wieloznacznym podobnie jak „borderline” dlatego w praktyce ta diagnoza raczej otwiera pole do dyskusji niż ją zamyka.

Przeczytaj również:

1. Diagnoza zaburzeń osobowości w oparciu o ICD-11 – Artykuł opisujący sposób diagnozy zaburzeń osobowości wg najnowszej klasyfikacji WHO.
2. Odporne na psychoterapię i farmakoterapię objawy lękowe – Niektóre objawy lękowe wydają się być bardzo uporczywe a skuteczne zazwyczaj leczenie objawowe lub psychoterapia nie dają efektów. Dlaczego objaw lękowy może być odporny na psychoterapię?
3. Jak wygląda pierwsza wizyta u psychoterapeuty?
4. FAQ – odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania związane z psychoterapią w naszym Ośrodku.
5. Jak zachęcić bliską osobę do podjęcia terapii – krótki poradnik dla bliskich, którzy martwią się o stan członków swojej rodziny lub przyjaciół i chcieliby ich namówić na psychoterapię.